Een Quickscan is een integrale globale natuurtoets. Een Quickscan Wet natuurbescherming toetst aan beschermde gebieden (Natura 2000 en Natuurnetwerk Nederland), beschermde soorten, en aan beschermde houtopstanden.

Een Quickscan is niet even zomaar een snelle toets, zoals wel eens wordt verondersteld. Integendeel! Met name de toetsing aan beschermde soorten is complex. In het stroomschema voor het onderdeel toetsing aan beschermde soorten hieronder is op vereenvoudigde wijze weergegeven welke stappen er doorlopen moeten worden. 

Met een Quickscan kom je er achter of er mogelijk als gevolg van je ruimtelijke ontwikkeling de Wet natuurbescherming wordt overtreden. Met een Quickscan weet je waar je aan toe bent met je planning.

Als er niets aan de hand is voor wat betreft beschermde natuur kun je verder met je werkzaamheden. Wordt de Wet natuurbescherming mogelijk wel overtreden als gevolg van de ruimtelijke ontwikkeling dan is er vervolgonderzoek nodig. 

Vervolgonderzoek naar beschermde gebieden wordt een Voortoets genoemd. Dit onderzoek geeft antwoord op de vraag of er mogelijk negatieve effecten te verwachten zijn ten aanzien van instandhoudingsdoelstellingen van Natura 2000-gebieden. Vervolg onderzoek naar beschermde soorten wordt een Nader soortgericht onderzoek genoemd. Dit onderzoek geeft antwoord op de vraag of als gevolg van de ruimtelijke ontwikkeling verbodsbepalingen van beschermde soorten worden overtreden. Vervolgonderzoek naar beschermde houtopstanden is niet van toepassing.  

Het doel van een Quickscan is niet het uitsluiten van negatieve effecten. Hoewel het bevoegd gezag en diverse onderzoeksrapporten hierover schrijven kan dat niet het doel zijn. Het doel bij de toetsing aan beschermde gebieden is het aannemelijk maken dat er geen negatieve effecten zullen optreden of het aannemelijk maken dat er mogelijk wel negatieve effecten te verwachten zijn. Het doel van de toetsing aan beschermde soorten (dit is het onderdeel flora- en faunascan) is het aannemelijk maken dat er geen verbodsbepalingen overtreden worden of het aannemelijk maken dat er mogelijk wel verbodsbepalingen overtreden worden. Het uitsluiten van negatieve effecten bij de toetsing aan beschermde soorten is vrijwel onmogelijk.  Het doel van een Quickscan is het aantonen, door middel van een goede onderbouwing, dat het aannemelijk is dat er geen verbodsbepalingen worden of dat het aannemelijk is dat wel verbodsbepalingen overtreden worden.  Een natuurtoets, dus ook een flora- en faunascan (onderdeel toetsing soortenbescherming) is namelijk een momentopname. 

Een overtreding in het kader van de Wet natuurbescherming is een economisch delict!  Als initiatiefnemer ben je verantwoordelijk voor eventuele overtredingen en hoofdelijk aansprakelijk. Bij een overtreding riskeer je een boete en het stilleggen van je project. Daarnaast is er kans op imagoschade voor het bedrijf waarbij je werkt. Dit kan vergaande consequenties hebben.

Hoe kun je hier het beste mee omgaan? Zorg ervoor dat de natuurtoetsen uitgevoerd worden door mensen die aantoonbaar deskundig zijn. Maak niet de fout om direct een soortgericht onderzoek uit te laten voeren. Want waaruit blijkt naar welke soorten je onderzoek moet doen? Precies, dat weet je dus niet! Maak ook niet de fout te denken dat het allemaal wel mee valt. Als je niet deskundig bent op het gebied van biodiversiteit en natuurwetgeving is dat kans zeer groot dat je een totaal verkeerde inschatting maakt. Met zo’n verkeerde inschatting ligt een overtreding op de loer. En vervolgens schiet het hele project in de vertraging. Dit kun je allemaal voorkomen door eerst een goede Quickscan uit te laten voeren.